Angelicasso(-di-làrgi-fueio)
Laserpitium latifolium
Apiaceae Umbelliferae
Noms en français : Laser à feuilles larges, Laser blanc.
Descripcioun :Grando planto (> 1 m) que vèn pulèu en basso mountagno emé de brout (oumbello) de la grosso. Se recounèis à si fueio coumpausado de large fuioun (5 à 6 cm). Li lòngui bratèio retoumbon vers lou bas (fotò). Laserpitium gallicum a de fuioun mai estré, en pau en triangle.
Usanço :Lis angelicasso èron, à passa tèms, aproufichado dins la preparacioun de poutingo (planto diuretico, tounico e estoumatico). Se dis que li rouman, se servien di racino pèr assaboura li counservo de cachofle (F. Couplan, op.cit. p. 468). .
Port : Grando erbo
Taio : 0,5 à 1,5 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Laserpitium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 2400 m
Aparado : Noun
Liò : Tepiero roucaiouso
- Pinèdo
- Blachiero
- Esboudèu
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Éuroupenco
Ref. sc. : Laserpitium latifolium L., 1753
Pastenargo
Daucus carota subsp. sativus
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Garroto, Pastanargo, Pastounargo, Pastenaio.
Noms en français : Carotte cultivée, Carotte.
Descripcioun :Cadun counèis la pastenargo o garroto cultivado emé sa racino coulourido (subsp. sativus). Nous vèn d'Afganistan. Se recounèis tambèn à si brout souvènt redoun e pas plat e à si fueio basalo bèn drecho. S'escapo raramen di culturo.
Usanço :Avès tóuti manja de pastenargo ! Pamens se saup mens que touto la planto èi manjadisso. Li fueio en rouseto soun goustouso, èron manjado à passa tèms au nostre. Li jòuini cambo podon èstre alestido cruso o cuecho autambèn li flour. Poudèn peréu acampa li fru, sènton bon e servon de sabourun. La pastenargo èi vertuouso contro li mau de vèntre e tambèn pèr assana li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,2 à 1 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Daucus
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 6 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Liò : Champ
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino Afganistan
Ref. sc. : Daucus carota subsp. sativus (Hoffm.) Schübler & G.Martens, 1834